زیرصد سنجش

کاهش استرس کنکور – راه حل تضمینی

کاهش استرس کنکوری ها

در روزهای نزدیک به آزمون سراسری یکی از مهارت های لازم برای داوطلبان آشنایی با راه حل های مهار و کاهش استرس کنکور است.

استرس در صورتی که مدیریت شود، می تواند مفید و عامل محرک برای پیشبرد برنامه ها باشد. اما در بیشتر موارد از کنترل شخص خارج می شود و تاثیرات منفی زیادی بر روی زندگی شخص می گذارد.

استرس در هر زمینه ای، از جمله در میان کنکوری ها، دارای نشانه های مشترکی است؛ برخی از این علائم عبارتند از:

  • تنگی نفس
  • افزایش تپش قلب
  • احساس گرما
  • درد معده
  • انقباض عضلات
  • اختلال خواب
  • احساس دلشوره بی دلیل
  • پریشانی
  • اختلال در خوردن غذا (بی اشتهایی یا اشتهای بیش از حد)

در صورتی که استرس در این مرحله مهار نشود، ممکن است شدت یابد و علائمی همچون سرگیجه، حالت تهوع، مشکل گوارشی، درد در ناحیه سینه، تاری دید و … بروز کند. اما جدا از مشکلات جسمی، استرس در کنکوری ها باعث برهم خوردن تمرکز و اختلال شدید در یادگیری نیز می شود.

در این زنگ مشاوره زیر 100 سنجش به بررسی عوامل ایجاد استرس و ارائه راهکارهایی برای کنترل و کاهش استرس کنکور می پردازیم.

بررسی عوامل ایجاد استرس در کنکوری ها

قدم اول در کاهش استرس کنکور تشخیص علت و منشا آن است. در میان داوطلبان کنکوری در اغلب موارد شاهد یک سری علت های مشترک هستیم که منجر به بروز استرس می شوند. درک علت و منشأ استرس کنکور می‌تواند مرحله ای بسیار مهم در کاهش آن باشد.

درک علت و منشأ استرس کنکور می‌تواند مرحله ای بسیار مهم در کاهش آن باشد. زمانی که شما قادر به تشخیص علل و منشأ استرس خود هستید، می‌توانید بهترین راه‌حل‌ها را برای مقابله با آن پیدا کنید. این فرایند به شما کمک می‌کند تا با درک عمیق تری از دلایل استرس، راه‌هایی برای کاهش آن پیدا کنید. ممکن است علل استرس شما شامل فشار رقابت، حجم بالای درس‌ها، نامطمئنی در مورد آینده و فشار خانواده باشد. با شناسایی این عوامل، می‌توانید برنامه‌ریزی موثرتری برای مقابله با استرس کنکور خود انجام دهید.

برای مثال، می‌توانید با ایجاد برنامه‌های مطالعه منظم و متعادل، از جمله وقت‌های استراحت و تفریح، این حجم بالای درس‌ها را بهتر مدیریت کنید. همچنین، ارتباط با خانواده و صحبت کردن با آنها درباره نگرانی‌ها و ترس‌هایتان می‌تواند کمک کننده باشد. در نهایت، برای مقابله با نامطمئنی درباره آینده، می‌توانید روش‌های استراتژیک برای تعیین هدف‌ها، برنامه‌ریزی و اجرای آنها را انتخاب کنید تا اطمینان حاصل کنید که در مسیر صحیح به سوی آینده خود حرکت می‌کنید. در ادامه به صورت دقیق تر به بررسی این عوامل خواهیم پرداخت:

آمادگی کافی برای موفقیت در کنکور ندارم

بسیاری از داوطلبان در روزهای نزدیک به کنکور دچار احساس کاهش سطح اطلاعات می شوند. یعنی، با وجود داشتن برنامه  مطالعه منظم و منسجم، احساس می کنند بعضی مطالب را نخوانده اند، یا خوب نخوانده اند و در نتیجه برای کنکور آماده نیستند.

در اکثر موارد این مسئله به دلیل وجود وسواس فکری و ارتباط با سایر داوطلبان اتفاق می افتد و توجه به این امر در کاهش استرس کنکور بسیار موثر است.

اتلاف وقت و عدم برنامه ریزی قابل اجرا

زمان در دوران آمادگی برای کنکور بسیار حائز اهمیت است و اتلاف آن می‌تواند به افزایش استرس و نگرانی منجر شود. عدم برنامه‌ریزی قابل اجرا نیز به معنای عدم تعیین هدف‌های واقع‌گرا و برنامه‌های مشخص برای رسیدن به آنها است. این ممکن است به عدم توزیع مناسب زمان برای مطالعه، تکرار مباحث و تمرین‌های عملی منجر شود.

با اتخاذ برنامه‌ریزی منظم و متناسب با زمان موجود، می‌توانید استفاده بهینه از وقت خود را بهبود بخشید و به کاهش استرس کنکور خود، کمک شایانی کنید. ایجاد برنامه‌های روزانه، هفتگی و ماهانه، تعیین اهداف و زمانبندی واقع‌گرا برای مطالعه و استراحت، تعیین اولویت‌ها و تقسیم منابع زمانی به درس‌ها و فعالیت‌های مختلف، همگی می‌توانند به شما کمک کننده باشند تا بهترین استفاده را از وقت خود برای آمادگی برای کنکور داشته باشید.

با این تفاسیر می توان گفت که در خیلی از اوقات استرس در نتیجه عذاب وجدان است. شما برنامه ای برای مطالعه تنظیم کرده اید، ولی به هر دلیل آن را اجرا نکرده اید. در نتیجه این اتلاف وقت دچار عذاب وجدان و خودسرزنشی می شوید. اگر این مسئله به دفعات تکرار شود می تواند منجر به استرس شدید شود.

توقع و فشار اطرافیان (خانواده، معلم، مشاور، دوستان و …)

گاه در جلسات مشاوره با دانش آموزانی برخورد می کنیم که تمام فکر و نگرانی شان به رضایت دیگران متصل است.

  • “اگه مهندسی پزشکی شریف قبول نشم، جواب بابامو چی بدم”
  • “مامانم تو مهمونیا از الان خانوم دکتر صدام می کنه، اگه قبول نشم آبروم میره”
  • ” دوستم میگه اگه تو دو رقمی نشی کی میخواد بشه؟! من؟!”

و هزاران حرف و توضیح مشابه این مطلب؛ که منشا اصلی استرس بسیاری از داوطلبان کنکور است.

کمال گرایی و عدم تطبیق توانایی فردی با هدف انتخابی

یکی دیگر از عواملی که لازم است در راستای کاهش استرس کنکور بدانید، کمال گرایی و تعیین هدفی ناهمسو با توانایی های فردی است. فرض کنید در دروس تخصصی رشته تجربی سطح متوسطی دارید، اگر هدف خود را قبولی در رشته دندانپزشکی دانشگاه شهید بهشتی تعریف کنید، وقوع استرس شدید برای شما اتفاقی دور از ذهن نخواهد بود.

مقایسه بیش از حد خود با دیگران

مقایسه خود با دیگران در حد جزییات روند مطالعه، برنامه‌ریزی درسی و نتایج آزمون‌های آزمایشی ممکن است به تشدید استرس در داوطلبان کنکوری منجر شود. وقتی شما خودتان را با دیگران مقایسه می‌کنید و تمام جزئیات را مورد بررسی قرار می‌دهید، ممکن است احساس کنید که در مقابل دیگران عقب هستید یا ناتوانی دارید. این می‌تواند باعث افزایش استرس و اضطراب شود، زیرا ممکن است فکر کنید که نمی‌توانید به همان سطح یا عملکرد دیگران برسید. پس برای کاهش استرس کنکور از این امر اجتناب کنید.

در کنکور، هر فرد دارای شرایط و توانایی‌های مختص به خود است و همه در مسیر یادگیری و آمادگی خود قرار دارند. مهم است که به خودتان اعتماد کنید و روی منابع و استراتژی‌هایتان تمرکز کنید. هر فرد در واقع روش خود را برای برنامه‌ریزی و مطالعه دارد و نتایج آزمون‌های آزمایشی نیز می‌توانند متفاوت باشند. مهمترین امر برای شما، تمرکز بر خودتان و بهترین استفاده از توانایی‌ها و منابع خود است. به یاد داشته باشید که هدف شما در کنکور، بهبود خودتان و رسیدن به بهترین نتیجه ممکن است، نه مقایسه شدن با دیگران.

خیال پردازی منفی (تفکر شکست)

مدام در فکر نتیجه بودن باعث خیال پردازی منفی و در نتیجه افزایش استرس می شود. فکر کردن به اینکه اگر موفق نشوم چه آینده ای در پیش دارم؟! و موارد این چنینی نه تنها هیچ پیامد مثبتی برای داوطلب ندارد، بلکه باعث اضطراب و عدم تمرکز در مطالعه می شود.

اهمیتی ندارد که چه آینده‌ای در پیش دارید و اگر موفق نشوید چه اتفاقی خواهد افتاد. برای کاهش استرس کنکور ، به جای فکر کردن به نتیجه نهایی، بهتر است تمرکز خود را بر روی فرایند یادگیری و آمادگی قرار دهید. این به معنای تمرکز بر روی روزانه‌هایتان و انجام بهترین تلاش ممکن است. فکر کردن به اهداف کوتاه مدت و برنامه‌های روزانه، مطالعه بهینه و استفاده از منابع مناسب می‌تواند بهترین راه برای مواجهه با استرس باشد.

همچنین، حفظ تعادل در زندگی و انجام فعالیت‌هایی که شما را شاد و خوشحال می‌کنند، می‌تواند به کاهش استرس کمک کند. وقتی شما درگیر فعالیت‌های دیگری مانند ورزش، هنر، دوستان و خانواده هستید، مغزتان فرصتی برای استراحت دارد و استرس را کاهش می‌دهید.

به خودتان اعتماد کنید و به خود بگویید که شما قادر به مواجهه با چالش‌ها و موفقیت در کنکور هستید. همه ما در این مسیر با چالش‌ها و استرس روبرو می‌شویم، اما مهم است که روی قدرت‌ها و توانایی‌هایتان تمرکز کنید و از خودتان حمایت کنید.

کنترل استرس

راه حل کاهش استرس کنکور

راه حل کاهش استرس کنکور برای داوطلبان کنکوری، ضمن انجام یک سری دستورالعمل های کلی، از دو بخش کاهش استرس در زمان مطالعه پیش از کنکور و کنترل استرس در جلسه کنکور تشکیل می شود.

در حالت کلی برای مهار و مدیریت اضطراب باید تمرین کنید. علاوه بر آن، تمام عوامل ایجاد استرس را در خود لازم است شناسایی کنید و برای هریک راهکاریی تعیین نمایید.

برای مثال از خود و توانایی های خود شناخت کافی پیدا کنید و براساس آن هدف مشخص خود را تعیین کنید، یا در مقابله با فشار اطرافیان سعی داشته باشید که با صحبت کردن موضوع را روشن و مشکل را برطرف نمایید.

کنترل استرس در دوران مطالعه پیش از کنکور

برای مدیریت استرس در زمان مطالعه روش های زیر را پیاده سازی کنید:

برنامه ریزی استاندارد و قابل اجرا

در مقالات پیشین از اهمیت برنامه ریزی و ویژگی های یک برنامه ریزی خوب در کاهش استرس کنکور صحبت کرده ایم. در تنظیم برنامه مطالعاتی مهم ترین پارامتری که باید در نظر داشته باشید، اجرا پذیر بودن آن برنامه برای شخص شماست. برنامه ریزی خود را بر اساس توانایی ها، امکانات، شرایط و ویژگی های شخص خود طراحی کنید تا در هنگام اجرای آن به مشکل بر نخورید.

طراحی برنامه مطالعاتی خود را بر اساس توانایی‌ها، زمان و انرژی موجود، محدودیت‌های زمانی و شخصی، و میزان تمرکز و توانایی استفاده از منابع خود طراحی کنید. اگر برنامه مطالعاتی شما نیازمندی‌های غیرقابل اجرا یا فشرده بودن زمان نباشد، احتمالاً بیشتر به آن پایبندی خواهید کرد و از اجرای آن بهترین نتیجه را خواهید گرفت.

به عناصری مانند میزان زمان مطالعه، تقسیم بندی دروس، استفاده از منابع درست، تعیین اولویت‌ها، استراحت و تعادل زندگی نیز توجه کنید. همچنین، در طراحی برنامه خود، انعطاف‌پذیری را نیز در نظر بگیرید. زمانی که به مشکل برمی‌خورید یا به هدفی نمی‌رسیدید، بتوانید برنامه خود را تغییر دهید و به تناسب با نیازهایتان تنظیم کنید.

مهمترین نکته این است که برنامه‌ریزی شما برای مطالعه قابل اجرا و پذیرفته شدن توسط شما باشد. از توانایی‌ها و شرایط خود آگاهی داشته باشید و برنامه‌ریزی خود را مطابق با آنها تنظیم کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا بتوانید بهترین نتیجه را از زمان و تلاش خود بگیرید و استرس را به حداقل برسانید.

تمرین و تسلط بر تکنیک های مطالعه

مطالب درسی را مفهومی بخوانید و یاد بگیرید. هنگام مطالعه هر درس متناسب با محتوای آن شیوه مطالعه خود را انتخاب کنید. برای مثال شیوه مطالعه فیزیک با زیست کاملا متفاوت است.

ما در زنگ مشاوره، قسمت مشاوره و برنامه ریزی درسی، شیوه مطالعه هر درس در هر پایه را آموزش داده ایم. برای مثال “بهترین شیوه مطالعه فیزیک دوازدهم” را می توانید در این قسمت زنگ مشاوره مشاهده نمایید.

تقویت تمرکز در زمان درس خواندن

تمرین کنید که هنگام درس خواندن تمرکز داشته باشید. تقویت تمرکز خود در هنگام درس خواندن می‌تواند به شما کمک کند تا بهتر یاد بگیرید و عملکردتان را بهبود بخشید. در مقاله راهکارهای افزایش تمرکز به طور مفصل در این باره صحبت کرده ایم.

تغذیه مناسب در دوران پیش از کنکور

نوع الگوی غذایی در سلامت جسم و روان تاثیر مستقیم دارد. تغذیه مناسب در زمان کنکور یکی از موارد ضروری است که باید رعایت شود. خوردن سبزیجات، مواد مغذی، انواع ویتامین و مواد پروتیینی در سلامت جسم و روان و همچنین تنظیم خواب شما به شدت تاکید می شود.

خواب منظم و کافی

خواب مهم ترین عامل تاثیرگذار بر تمرکز و از سوی دیگر یکی از عوامل مهم در کاهش استرس کنکور است. بی خوابی یا بی نظمی در خواب باعث اختلال در یادگیری، کاهش شدید تمرکز و در نتیجه بروز استرس شدید شود.

دوری از اخبار و شبکه های اجتماعی و فضای مجازی

اخبار فضای مجازی یکی از بزرگترین عوامل بروز استرس در جامعه است. در دوران برنامه ریزی مطالعاتی کنکوری، از فضای مجازی و شبکه های اجتماعی فاصله بگیرید. فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی می‌توانند منبعی از استرس و نگرانی باشند، به خصوص در دوران برنامه‌ریزی مطالعاتی برای کنکور. در این زمان، تمرکز و تمام توان خود را بر روی مطالعه و آمادگی برای آزمون باید متمرکز کنید.

بنابراین، یک راه کار موثر برای کاهش استرس کنکور ، فاصله‌گرفتن موقت از فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی است. می‌توانید محدودیت‌های زمانی قرار دهید و زمان‌های مشخصی را به مطالعه و آمادگی برای کنکور اختصاص دهید. در این مدت، از ورود به شبکه‌های اجتماعی و مصرف اخبار فضای مجازی پرهیز کنید.

همچنین، به جای استفاده از فضای مجازی در وقت آزاد خود، فعالیت‌های سازنده و استراحتی را انتخاب کنید. ممکن است ورزش، خواندن کتاب، گوش دادن به موسیقی، دیدن فیلم یا دیدار با دوستان و خانواده به شما کمک کنند تا استرس را کاهش دهید و انرژی مثبتی به شما بدهند.

در کل، مهم است که از توانایی خود برای مدیریت و کنترل استفاده از فضای مجازی در دوران برنامه‌ریزی مطالعاتی خود آگاه باشید. تعیین محدودیت‌ها، اولویت‌بندی زمانی و فراهم کردن محیط مطالعه مناسب می‌تواند به شما کمک کند تا بهره‌وری بیشتری از زمان خود ببرید و استرس را به حداقل رسانید.

کنترل استرس در جلسه کنکور

  • روز قبل از کنکور درس نخوانید. فکر خود را آزاد کنید، به هواخوری بپردازید؛ ذهن خود را آرام کنید.
  • شب قبل از کنکور غذای سبک بخورید؛ زودتر به رختخواب بروید و سعی کنید شب را آرام سپری کنید تا صبح روز کنکور انرژی کافی داشته باشید.
  • وسایل، ملزومات آزمون، کارت ورود به جلسه و کارت شناسایی خود را شب قبل آماده کنید.
  • حداقل نیم ساعت قبل از شروع آزمون در حوزه حضور یابید، با آرامش سالن و صندلی خود را بیابید و مستقر شوید.
  • بعد از پخش دفترچه سوالات، ممکن است با خواندن اولین سوال احساس کنید کل آموخته هایتان از ذهن تان پاک شده. مضطرب نشوید، این امر کاملا طبیعی ست. ذهن شما دچار شوک ناشی از فضای آزمون شده است. با آرامش کل سوالات دفترچه را یک دور روزنامه وار روخوانی کنید. سپس از سوال اول شروع به پاسخگویی کنید.
  • سوالات را به سه دسته حل نشدنی، حل شدنی، نیازمند تحلیل تقسیم کنید. از سوالات نشدنی بگذرید. سوالات حل شدنی و آسان را بلافاصله پاسخ دهید و سوالات نیازمند تحلیل را علامت گذاری کنید تا در پایان اگر وقت اضافه ای بود روی آن فکر کنید.
  • مواد قندی و نوشیدنی مخصوصا آب به همراه داشته باشید.
  • به اطراف توجه نکنید.
  • به نتیجه آزمون فکر نکنید.

این موارد در نهایت به کاهش استرس کنکور در شما منجر خواهد شد.

سخن آخر

برای کاهش استرس کنکور و کنترل استرس در بین کنکوری ها، قدم اول یافتن دلایل استرس است. عوامل استرس زا را بشناسی و از آن ها دوری کنید. 

همچنین برای مدیریت و کنترل استرس، از همین حالا راه حل های بالا را تمرین نمایید تا در جلسه آزمون در بهترین حالت خود باشید.

این نوشته را با دوستان خود به اشتراک بگذارید

دیگر مطالب