معمولا دانش آموزان و داوطلبان کنکور، پس از شروع دوره اجرای برنامه ریزی مطالعاتی، بعد از گذشت مدت زمانی، بنا به دلایل مختلف انگیزه درس خواندن را از دست می دهند. بنابراین شناخت و بکارگیری راه های افزایش انگیزه برای درس خواندن در جهت استمرار در مطالعه و کسب نتیجه دلخواه ضروری است.
انجام هر کاری در هر سطحی نیاز به انگیزه دارد. در این میان درس خواندن بیش از هر کار دیگری نیازمند انگیزه و اشتیاق است. اصولا درس خواندن کار سخت و خسته‌کننده‌ایست و اگر اشتیاق و انگیزه قدرت‌مندی برای انجام آن نداشته باشید، بعد از مدت کوتاهی پیگیری و تلاش خود را کم و در نهایت متوقف خواهید کرد.
پایین بودن یا نداشتن انگیزه یعنی چه؟ بگذارید یک مثال بزنیم: حتما برایتان پیش آمده که تصمیم می گیرید شروع به درس خواندن کنید، چند دقیقه بعد از شروع مطالعه، ناگهان تصمیم می‌گیرید به شبکه‌های اجتماعی خود سری بزنید، یا به دوست خود پیام دهید. اینکه شما در زمان مطالعه و درس خواندن تمایل به هر کاری جز درس خواندن دارید ناشی از پایین بودن یا اساساً نداشتن انگیزه برای درس خواندن است.
در ادامه این نوشته به بررسی دلایل پایین بودن شوق مطالعه و همچنین بررسی راه های افزایش انگیزه برای انجام بهتر و دقیق تر این امر می پردازیم.
راه های افزایش انگیزه برای درس خواندن
افزایش اشتیاق و استمرار برای مطالعه درسی راه های زیادی دارد. اما برای یافتن بهترین راه های افزایش انگیزه برای درس خواندن، در گام نخست باید عوامل بازدارنده و دلایل کاهش و یا از بین رفتن این انگیزه ها را در خود یافته و بشناسید. شناسایی این عوامل به انتخاب بهترین راه برای افزایش انگیزه کمک بسیار زیادی می کند.
برخی از رایج ترین دلایل کاهش رغبت و اشتیاق به مطالعه عبارتند از:
- نداشتن هدف مشخص
- نداشتن برنامه استاندارد
- بی علاقه بودن به رشته تحصیلی یا یک درس خاص
- عوامل بیرونی مثل محیط ناآرام یا شلوغ
- نداشتن اعتماد به نفس و باور نداشتن به توانایی های خود
- عدم تمرکز
- استرس و اضطراب
بعد از شناسایی عامل بر هم زننده انگیزه و اشتیاق به درس خواندن، می توانید با انتخاب یکی از راه های افزایش انگیزه برای درس خواندن با قدرت و استمرار به سمت کسب موفقیت دلخواه تان حرکت کنید.
بهترین راه های افزایش انگیزه برای درس خواندن
همانطور که گفته گام نخست در یافتن بهترین بهترین روش های بالا بردن انگیزه برای مطالعه دروس، شناخت عوامل باز دارنده و موثر در عدم علاقه مندی به این کار است. بعد از شناخت عامل یا عامل های منفی در امر انگیزه، باید راهی برای افزایش و بالا بردن علاقه مندی و اشتیاق به درس خواندن بیابیم.
بهترین و موثرترین عوامل در افزایش انگیزه برای درس خواندن را می توان به صورت زیر معرفی کرد:
- هدف‌گذاری کنید: داشتن هدف مشخص قوی ترین انگیزه برای درس خواندن است. در واقع انتخاب هدف علاوه بر انگیزه‌سازی، برای طراحی نوع برنامه ریزی، میزان ساعات مورد نیاز برای مطالعه و انتخاب نوع منابع آموزشی نیز تاثیرگذار است.
- برنامه ریزی کنید: بهترین روش های برنامه ریزی در مقاطع مختلف را در مقالات پیشین زنگ مشاوره مورد بررسی قرار دادیم. در برنامه ریزی درسی چند نکته مهم وجود دارد که باید حتما رعایت شوند:
- برنامه خود را به صورت مکتوب یادداشت کنید. یادداشت کردن برنامه به صورت روزانه همراه با جزییات، احتمال اجرای دقیق آن را به طرز باورنکردنی افزایش می دهد.
- برنامه ای را بنویسید که با توجه به شرایط شما قابل اجرا باشد.
- گزارش عملکرد خود را در پایان هر روز ثبت کنید.
انجام موارد فوق در فرآیند برنامه ریزی درسی یکی از بهترین راه های افزایش انگیزه برای درس خواندن است.
- از منابع آموزشی استاندارد استفاده کنید. روش تدریسی که در منابع اموزشی به کار گرفته می شود (همچنین روش تدریسی که اساتید و دبیران در کلاس های درسی به کار می گیرند) از عوامل بسیار تاثیرگذار در میزان انگیزه و اشتیاق دانش آموزان به مطالعه محسوب می شوند.
- از روش های جذاب برای یادگیری مطالب درسی استفاده کنید. مثال های ساده و قابل درک پیدا کنید. برای مثال سعی کنید مطالب درسی را به صورت داستان، نمایش یا روایت برای خود بازسازی کنید.
- گروه های درسی با دوستان خود تشکیل دهید. یکی از روش های افزایش شوق مطالعه و یادگیری، تشکیل گروه و برگزاری جلسات مطالعه درسی گروهی است.
سخن پایانی
همانطور که گفته شد عوامل زیادی می تواند در افزایش انگیزه و اشتیاق برای درس خواند تاثیر گذار باشد. برای یافتن راه های افزایش انگیزه برای درس خواندن باید خودتان، علایق‌تان و توانمندی هایتان را به درستی بشناسید و بر مبنای نیاز و هدفی که دارید از روش های افزایش اشتیاق و رغبت برای مطالعه استفاده نمایید.
