زیست شناسی شناسنامه آموزشی رشته تجربی است، به گونه ای که محتوای رشته تحصیلی علوم تجربی در دوره دوم متوسطه با درس زیست گره خورده است. دانش آموزان همزمان با ورود به دوره دوم متوسطه در رشته تحصیلی علوم تجربی و پایه دهم، با علاقه زیاد به مطالعه درس زیست می پردازند. جنس مفاهیم و تعاریف مطرح شده در این درس به گونه ای است که با نزدیک شدن به امتحانات نهایی خرداد ماه، جمع بندی زیست دهم جز ضروری ترین اقدامات دانش آموزان به حساب می آید.
بدیهی است که با نهایی شدن امتحانات نوبت پایانی پایه دهم، درس زیست شناسی، به عنوان مهم ترین درس تخصصی رشته تجربی در دوره دبیرستان، در لیست دروس نهایی این پایه قرار داشته باشد؛ بنابراین تسلط قطعی بر مفاهیم اصلی کتاب، اطلاع از بارم بندی سرفصل ها و همچنین داشتن بهترین برنامه ریزی برای جمع بندی زیست دهم باید در راس فعالیت های شما در فرصت یک ماهه تا شروع امتحانات نهایی باشد.
جمع بندی زیست دهم برای امتحان نهایی
کتاب زیست شناسی پایه دهم شامل 7 فصل و با موضوعات زیر می باشد:
- فصل اول – دنیای زنده
- گفتار 1 – زیست شناسی چیست؟
- گفتار 2 – گستره حیات
- گفتار 3 – یاخته و بافت در بدن انسان
- فصل دوم – گوارش و جذب مواد
- گفتار 1 – ساختار و عملکرد لوله گوارش
- گفتار 2 – جذب مواد و تنظیم فعالیت دستگاه گئارش
- گفتار 3 – تنوع گوارش در جانداران
- فصل سوم – تبادلات گازی
- گفتار 1 – ساز و کار دستگاه تنفس در انسان
- گفتار 2 – تهویه ششی
- گفتار 3 -تنوع تبادلات گازی
- فصل چهارم – گردش مواد در بدن
- گفتار 1 – قلب
- گفتار 2 – رگ ها
- گفتار 3 – خون
- فصل پنجم – تنظیم اسمزی و دفع مواد زاید
- گفتار 1 – هم ایستایی و کلیه ها
- گفتار 2 – تشکیل ادرار و تخلیه آن
- گفتار 3 – تنوع دفع و تنظیم اسموزی در جانداران
- فصل ششم – از یاخته تا گیاه
- گفتار 1 – ویژگی های یاخته گیاهی
- گفتار 2 – سامانه بافتی
- گفتار 3 – ساختار گیاهان
- فصل هفتم – جذب و انتقال مواد در گیاهان
- گفتار 1 – تغذیه گیاهی
- گفتار 2 – جانداران موثر در تغذیه گیاهی
- گفتار 3 – انتقال مواد در گیاهان
نکته حائز اهمیت در برنامه ریزی مطالعاتی در هر مقطعی و در هر سطحی برای یادگیری، مرور یا جمع بندی زیست دهم، اهمیت و جایگاه این درس در کنکور سراسری است.
بهترین تکنیک در مطالعه درس زیست در هر پایه ای، مطالعه دقیق و مفهومی و استخراج نکات کلیدی و تستی هر مبحث در حین مطالعه است. یعنی در هر مقطعی زیست را به گونه ای بخوانید که گویی “برای کنکور فرصت کوتاهی دارید و باید این مبحث را در زمان محدود به خوبی یاد بگیرم.”
از دیگر مواردی که در برنامه ریزی برای جمع بندی زیست دهم در امتحان نهایی باید در نظر داشته باشید، بارم بندی فصل های مختلف در امتحان نوبت خردادماه است.
اطلاع از بارم بندی و سهم هر فصل در سوالات امتحانی نوبت خردادماه، به شما کمک می کند تا در برنامه مرور خود، اولویت بندی مباحث را به صورت اصولی انجام دهید و بهترین زمان مطالعه را به مرور مطالب مهم تر اختصاص دهید.
بارم بندی زیست دهم در امتحانات
برنامه ریزی برای مرور و جمع بندی زیست دهم، فرض بر این است که در طول سال تحصیلی زیست را به خوبی و با تلاش و پشتکار مناسب مطالعه کرده اید. بر پایه این فرض، می توانید از نکات زیر برای برنامه ریزی یک ماهه خود استفاده نمایید:
- شرح جامع هر درس را بخوانید
بهترین منبع مطالعاتی برای درس زیست شناسی کتاب درسی است، یا مرجعی که در تدریس زیست دهم، خط به خط کتاب درسی را آموزش داده باشد. تمامی نکات مهم مربوط به زیست در متن کتاب آمده است. پس حتما مشروح کتاب درسی را به خوبی مطالعه و خلاصه نویسی نمایید.
- شکل ها را جدی بگیرید
تصاویر در زیست شناسی، به ویژه زیست پایه دهم بسیار حائز اهمیت هستند. بخش قابل توجهی از سوالات امتحانی و حتی تست های کنکور را می توان به صورت مستقیم یا تلفیقی، به کمک شکل های موجود در کتاب درسی پاسخ داد.
- نکات را طبقه بندی کنید
هر مبحثی را که می خوانید، بدون تردید با حجم زیادی از نکات مهم مواجه می شوید؛ این نکات را دسته بندی کنید و در یک جدول یا نمودار مرتب کنید. این جدول نکات در زمان جمع بندی زیست دهم نجات بخش شما خواهد بود. در طول دوره مرور نیز قطعا با نکات جدیدی در هر مبحث سر و کار خواهید داشت؛ این نکات را هم به جدول خود اضافه کنید. بدین ترتیب شما بهترین منبع جمع بندی زیست دهم برای کنکور را نیز آماده کرده اید.
- هر روز بخوانید
زیست برای رشته تجربی ستون اصلی است. هر چقدر که می توانید برای مطالعه این درس وقت صرف کنید. مطالعه زیست را در برنامه روزانه خود قرار دهید و هر روز بخشی از این درس را مطالعه کنید.
- نمونه سوال امتحانی حل کنید
حساسیت امتحان نهایی از ان جهت بیشتر است که طراح سوالات امتحانی دبیر خود شما نیست. بنابراین در جلسه آزمون ممکن است با سوالاتی برخورد کنید که برایتان نا آشناست. برای این که با این چالش درگیر نشوید، در فرصت جمع بندی زیست دهم، حتما حل نمونه سوالات امتحانی متنوع را در دستور کاری خود قرار دهید.
سخن پایانی
گفتیم که زیست شناسی مهم ترین درس اختصاصی برای دانش آموزان رشته تجربی در تمامی پایه هاست. مباحث مهم و پایه زیست شناسی از ابتدای دوره دوم متوسطه -یعنی پایه دهم- آغاز می شوند. برای کسب بهترین نمره در امتحانات و رسیدن به بالاترین درصد ممکن در کنکور، باید در طول سال برنامه مطالعاتی داشته باشید و در فرصت های طلایی مانند زمان نزدیک به امتحان نهایی، به جمع بندی زیست دهم اهمیت ویژه دهید.
