کسب نمرات عالی در امتحانات مدرسه و رسیدن به معدل بالا همواره یکی از معیارهای سنجش و بررسی سطح اطلاعات و دانشِ دانش آموزان در هر پایه‌ای بوده است. با توجه به اینکه از این به بعد امتحانات نوبت دوم پایه های دهم و یازدهم نیز مانند پایه دوازدهم به صورت نهایی برگزار می شوند و معدل کسب شده در این امتحانات با ثبت در سامانه سوابق تحصیلی، به صورت قطعی و مستقیم در سرنوشت کنکور دانش آموزان تاثیرگذار است، یافتن راه های افزایش معدل به ویژه در امتحانات نهایی برای دانش آموزان کلیه پایه‌های دوره دوم متوسطه الزامی می باشد.
در سال های گذشته، مسئله معدل و نمرات امتحانی مدرسه در بین دانش آموزان دوره متوسطه دوم اهمیت زیادی نداشت و دانش آموزان و دبیران و مشاوران تحصیلی، بیشتر برنامه‌ریزی خود را برای تسلط کنکوری مباحث درسی متمرکز می کردند؛ اما با بخشنامه اخیر شورای سنجش وزارت آموزش و پرورش مبنی بر برگزاری امتحانات پایه های دهم و یازدهم و دوازدهم به صورت نهایی و با توجه به قانون جدید سنجش و پذیرش دانشجو -مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب و در کنکور 1402 اجرا شده- که در آن تاثیر سوابق تحصیلی و نمرات کسب شده در امتحانات نهایی دارای سهم قطعی در نتیجه کنکور شده اند، شناخت راهکار و راه حل های افزایش معدل به ویژه برای امتحانات نهایی بسیار حائز اهمیت شده است.
در این نوشته قصد داریم تا روش هایی را ارائه دهیم که با اجرای آنها دانش آموزان هر سه پایه دوره دوم متوسطه بتوانند به معدل دلخواه خود در امتحان داخلی و امتحانات نهایی دست یابند.
راه های افزایش معدل امتحانات داخلی و نهایی
معدل شما در امتحانات داخلی و نهایی یکی از عوامل تعیین کننده در سرنوشت تحصیلی و شغلی شماست. معدل امتحانات داخلی در هر سه پایه دوره دبیرستان، عامل تعیین کننده معدل کل دیپلم شما هستند. در سال های اخیر بسیاری از دانش آموزان بر اساس شرایط زندگی و تحصیلی خود، اقدام به انتخاب و ثبت نام در رشته های بدون کنکور می نمایند. بسیاری از دانشگاه ها پذیرش در رشته های خود را بر اساس سوابق تحصیلی و معدل کل دیپلم انجام می دهند، از همین رو نمرات کسب شده در امتحانات داخلی مدرسه می تواند در پذیرش و ادامه تحصیل شما در رشته و دانشگاه انتخابی تان تاثیر مستقیم داشته باشد.
از سوی دیگر می دانیم که بر اساس قانون جدید کنکور سوابق تحصیلی در نتیجه نهایی کنکور تاثیری بالای 50 درصد خواهد داشت. ملاک تعیین نمره کل سوابق تحصیلی نیز نمرات و معدل امتحانات نهایی یا همان معدل کتبی شماست. با توجه به اینکه امتحانات نهایی به صورت سراسری و هماهنگ برگزار می شود، در بسیاری از مواقع دانش آموزان را با چالش های جدی مواجه می کند.
با توجه به اهمیت و تاثیر بالا معدل در آینده تحصیلی و شغلی، و همچنین چالش های قابل توجهی که امتحانات نهایی مسبب آن است، راه های افزایش معدل می تواند به شما در رسیدن به نتایج دلخواه تان کمک بسیار زیادی کند.
چالش های امتحانات نهایی در راه های افزایش معدل کتبی
گفتیم که امتحانات نهایی در اغلب موارد دانش آموزان را با چالش های جدی مواجه می کند. در واقع آنچه در راه های افزایش معدل قابل توجه است این است که این راهکارها با تمرکز بر امتحانات نهایی ارائه می شوند و با توجه به سطح بالاتر این امتحانات در مقایسه با امتحانات داخلی مدارس، برای امتحانات مدرسه نیز منجر به نتیجه دلخواه می شوند.
پیش از بررسی و ارائه راهکارهای افزایش معدل نگاهی به تفاوته های امتحانات نهایی و امتحانات داخلی و سختی های آن خواهیم داشت.
صرف‌نظر از پایه و رشته تحصیلی، شما در طول سال تحصیلی، بر اساس روش های تدریس دبیران مدرسه آموزش می بینید و بر اساس برنامه های ارائه شده در کلاس درسی مطالعه می کنید؛ پرسش های شفاهی و کتبی کلاسی در هر درسی، شما را با روش طرح سوال دبیر آن درس آشنا می کند و ناخودآگاه برنامه ریزی مطالعاتی خود را مطابق سطح سوالات امتحانی کلاس‌های درس تنظیم و اجرا می کنید.
امتحانات داخلی همانطور که از اسم آن مشخص است، را در داخل مدرسه‌تان، در کلاس درس خودتان و بر روی میز خودتان شرکت می کنید؛ هم با نوع و نحوه سوالات آشنا هستید و هم با محیط برگزاری آزمون. از سوی دیگر دبیر همان درس خودتان برگه امتحانی شما را تصحیح می کند. دبیر شما با توجه به شناختی که از شما و نوع پاسخگویی شما به سوالات امتحانی دارد، برگه شما را تصحیح می کند. این موارد واضح ترین ویژگی های امتحانات داخلی مدرسه هستند.
در مقابل، امتحان نهایی کاملا برعکس امتحان داخلی است. طراح سوالات امتحان نهایی را وزارت آموزش و پرورش انتخاب می کند و به هیچ وجه شما نمی توانید بدانید چه کسی این سوالات را طرح کرده است. این یعنی مواجه شدن با پرسش هایی که پیش تر مشابه‌ش را ممکن است ندیده باشید. چالش بعدی محل برگزاری امتحانات نهایی است. این امتحانات در حوزه هایی که آموزش و پرورش تعیین کرده برگزار می شود و به احتمال زیاد شما در حوزه ای غیر از مدرسه خود آزمون خواهید داد و این یعنی حضور در محیطی جدید و ناآشنا که می تواند باعث بر هم خوردن آرامش شما در زمان پاسخگویی به سوالات شود.
و آخرین چالش مهم امتحان نهایی تصحیح برگه های امتحانی است. تصحیح کننده های برگه های امتحانات نهایی، اغلب معلم همان درس نیستند. برای مثال ممکن است برگه امتحان درس زیست را دبیر عربی تصحیح کند. آموزش و پرورش کلید پاسخ سوالات را همراه با بارم بندی جزیی آن ها در اختیار مصحح قرار می دهد و شخص تحصحیح کننده بر اساس همان بارم بندی برگه امتحانی را تصحیح و نمره گذاری می کند. این روش در برخی مواقع باعث نمره‌دهی سخت‌گیرانه و در نهایت نمره کم دادن شده است.
با توجه به این موارد مهم لازم است تا راه های افزایش معدل را به ویژه برای امتحانات نهایی بدانید تا بتوانید با بالاترین نمره از سد این امتحانات بگذرید.
راهکارهای افزایش معدل
حال که با چالش های امتحان نهایی آشنا شدیم، زمان شناخت راه های افزایش معدل به ویژه برای امتحانات نهایی و معدل کتبی رسیده است.
امتحان نهایی در نوبت دوم یعنی خرداد ماه برگزار می شود. لیست دروسی که امتحانات خرداد ماه آنها به صورت نهایی است به همراه تاریخ برگزاری این امتحانات طی یک بخشنامه سراسری به مدارس ابلاغ می شود. منبع طرح سوالات این امتحانات کل مباحث کتاب های درسی و بر اساس بارم بندی امتحانی تعیین شده است.
با توجه به این که سوالات امتحانات نهایی از کل مباحث و سرفصل های دروس طرح می شود، برنامه ریزی درسی و راه های افزایش معدل را می توان به صورت زیر دسته بندی کرد:
- به طور منظم در کلاس های درسی شرکت کنید
نظم داشتن برای شرکت در کلاس های درسی می تواند منجر به ایجاد یک برنامه ریزی منظم روزانه شود. ضمن اینکه در کلاس های درس کلیه مطالب تدریس می شوند و شما برای یادگیری مباحث، به این آموزش نیازمندید.
- در کلاس‌ها مشارکت فعال داشته باشید
شرکت در پرسش ها و فعالیت های کلاس درسی باعث می شود تمام مطالبی که در کلاس آموزش داده می شود به طور دقیق در ذهن شما تثبیت شوند.
- برنامه ریزی دقیق داشته باشید
برای ساعاتی که در مدرسه نیستید، برنامه ریزی جامع روزانه داشته باشید. بدانید که هر روز و هر ساعت قرار است چه کاری انجام دهید. به ساعت های هر روز خود و فعالیت های روزانه‌تان یک شکل و ساختار منظم دهید.
- مطالعه خود را استاندارد سازی کنید
استانداردسازی مطالعه سه گام دارد:
- برنامه درسی روز بعد را پیش‌خوانی کنید. یعنی آنچه را که فردا قرار است معلم‌تان در کلاس درس آموزش دهد، روزنامه وار مطالعه کنید. بدین ترتیب زمانی که دبیرتان آن مبحث را تدریس می کند موضوع و کلمات برای شما آشناست، در نتیجه یادگیری آن موض.ع برایتان راحت تر و سریعتر خواهد بود.
- آنچه را که امروز به شما تدریس شد، همین امروز مرور کنید. این کار ساده ایست، وقت زیادی هم از شما نمی گیرد. کافیست بعد از برگشت به خانه، مطالبی را که دبیران در کلاس های امروز به شما تدریس کرده اند، یک دور مرور کنید. این کاار باعث انتقال مطالب جدی به حافظه بلندمدت شما می شود
- تمرینات و تکالیف فردا را با دقت و حوصله انجام دهید. مطالعه درس های روز بعد، انجام تکالیف و حل تمرینات داده شده، بدیهی ترین وظیفه هر دانش آموزی است. برای مرور و تمرین وقت صرف کنید.
- سوالات امتحانی مدارس دیگر را حل کنید.
با توجه به نکات گفته شده در بحث چالش های امتحانات نهایی، یکی از مهم ترین راه های افزایش معدل را می توان آشنایی با انواع روش های طرح سوال امتحانی در دروس مختلف دانست. به پرسش های کلاسی و امتحاناتی که معلم خودتان مطرح می کند اکتفا نکنید. شما می توانید با یک جستجوی ساده، نمونه سوالات امتحانی مدارس مختلف در سراسر کشور را برای هر درس پیدا کنید و با حل آنها، با روش های گوناگون طرح سوالات امتحانی آشنا شوید. این کار قدرت تحلیل و توان پاسخگویی شما را به سوالات مختلف افزایش می دهد.
- شب امتحانی نباشید
اگر می خواهید با انجام راهکارهای افزایش معدل به نتیجه مطلوبی دست یابید، به یاد داشته باشید که باید در طول سال تحصیلی این راهکارها را انجام دهید. انجام وظایف خود را به شب امتحان موکول نکنید. برای هر روز خود برنامه مطالعه داشته باشید و سعی کنید برای دروسی که در آنها احساس ضعف می کنید، یک برنامه ثابت روزانه مطالعه برایشان تعیین کنید.
سخن آخر : اهمیت شناخت راه های افزایش معدل
بر خلاف روال آموزشی گذشته، امروز معدل مهم است. معدل کتبی در امتحانات نهایی بخش جدایی‌ناپذیر سوابق تحصیلی هستند و می دانیم که نمره کل سوابق تحصیلی با تاثیر حداقل 50 درصدی، در تعیین سرنوشت کنکور شما سهیم است. بنابراین با شناخت و انجام راه های افزایش معدل یک گام محکم و کارآمد در بهبود و افزایش معدل امتحانات خود بردارید.
