از ابتدای تصویب مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی و تغییر در تاثیر سهم معدل دبیرستان در سرنوشت علمی دانش آموزان پشت کنکوری، حواشی متعددی ایجاد شده است. در این نوشته به بررسی حواشی مصوبات کنکور از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی و مجلس شورای اسلامی می پردازیم.
در گذشته سهم کنکور در ارزیابی علمی دانش‌آموزان ۱۰۰ درصد بود و معدل کتبی نهایی در قالب سوابق تحصیلی، به صورت مثبت اعمال تاثیر می کرد؛ اما با تغییراتی که به مرور و طی سالها ایجاد شده، این تغییر سهم به 60 درصد کاهش یافته است. بر این اساس، سهم سوابق تحصیلی داوطلبان کنکور در نتیجه نهایی آزمون 40 درصد قطعی خواهد بود که براساس معدل امتحانات نهایی سال دوازدهم محاسبه و اعمال خواهد شد.
البته این تاثیر و سهم گذاری به مرور و طی چهار سالتغییر خواهد کرد، به طوری که در سال‌های ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ فقط معدل کتبی نهایی سال دوازدهم دانش‌آموزان در ارزیابی علمی آن‌ها در کنکور موثر است و این سهم در سال‌های بعد بیشتر خواهد شد.
بیشتر بخوانید: ضرایب سوابق تحصیلی دیپلم نظام ترمی واحدی، سالی واحدی و 6-3-3
اما با توجه به اینکه تاثیر معدل دبیرستان در نتیجه کنکور سراسری اهمیت و جایگاه بالاتری یافته است، آیا مدارس کشورمان از جهت کمی و کیفی در وضعیت یکسانی قرار دارند؟ آیا همه دانش آموزان از معلمانی با سطح کیفی برابر بهره می‌برند؟
در حالی که تنوع مدارس در ایران زیاد است، کیفیت و سطح امکانات امکانات آموزشی به معنای واقعی یکسان نیست.
در بررسی اولیه حواشی مصوبات جدید کنکور به این پرسش بر می خوریم که معدل داوطلبانی که در شرایطی نابرابر درس خوانده‌اند، چطور می‌تواند ۶۰ درصد از سهم قطعی قبولی آن‌ها در آزمون ورود به دانشگاه را شامل شود؟ آیا تا زمانی که برابری مطلوب آموزشی شکل نگرفته، این شکل از ارزیابی علمی دانش آموزان برای ورود به دانشگاه با شعار عدالت آموزشی همخوانی دارد؟
داحمدحسین فلاحی، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی در این باره می گوید: «در سال ۱۴۰۲ آزمون با مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار می‌شود که یک بار دیگر هم براساس همین مصوبه برگزار شده و تجربه کنکور نوبت قبلی در این مرحله به برگزارکنندگان کمک خواهد کرد.
اینکه دانش آموزان ما در مدارس متفاوتی درس خوانده‌اند را می‌پذیریم و حرف درستی است، اما اینکه شرط معدل برای ورود به دانشگاه سهم بیشتری از یک آزمون سه‌ساعته تحت عنوان کنکور پیدا می‌کند، اتفاق بدی نیست. از نگاه ما اتفاقا شرط معدل برای ورود به دانشگاه به نفع آن دسته دانش آموزانی است که در مدارس عادی درس خوانده و شاید معلمان خیلی خوبی هم نداشته اند.»
این نماینده مجلس تاکید کرد: «ارزیابی آموزش و پرورش و سازمان سنجش آموزش کشور این است که مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی و شرط معدل در راهیابی به دانشگاه، اثرات مثبتی در رشد مدارس داشته و همچنین کسانی که در این نوع مدارس درس خوانده اند، به این دلیل که دروس عمومی را بهتر می‌خوانند، معدل‌های بهتری هم کسب می‌کنند.
۸۵ درصد کیفیت مدارس به اهمیت یافتن شرط معدل در کنکور بستگی دارد و مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی باعث افزایش کیفیت مدارس می‌شود.
آنچه به کمیسیون آموزش گزارش داده اند، بحث کنکور حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد در افزایش کیفیت مدرسه‌ها اثر داشته است. آموزش و پرورش هم اصرار دارد به همین شیوه جدید پیش برویم و از سوی دیگر ارزیابی‌های سازمان سنجش نیز در همین مرحله نشان می‌دهد تلاش بیشتر دانش آموزان در مدرسه و اهمیت یافتن کسب معدل بالاتر، یک اقدام مثبت است و در رشد مدارس و کیفیت دانش آموزان اثرات خوبی دارد.»
فلاحی در ادامه تصریح کرد: «در کمیسیون آموزش نیز ما برگزاری دو نوبت کنکور در سال را تایید می‌کنیم و تصمیم‌گیری در خصوص درصد تاثیر قطعی یا مثبت معدل در کنکور را برعهده شورای سنجش گذاشته‌ایم که دو عضو از وزارت علوم و دو عضو از آموزش و پرورش در این شورا حضور دارند و دبیر آن رئیس سازمان سنجش آموزش کشور است و آن‌ها در مورد مسئله میزان تاثیر معدل تصمیمی گیری می‌کنند و نظر می‌دهند.»
وی با تاکید بر اینکه همه معلمان ما اینطور نیستند که به مدارس بهتری برای تدریس بروند و در پی این اقدام مدارس عادی از معلمان با کیفیت خالی شوند، گفت: «بحث اصلی این است که برای رسیدن به اهداف مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی و یک خروجی خوب باید چه کار کنیم؟ برای رسیدن به این هدف باید کیفیت مدارس دولتی را به معنای واقعی بالا ببریم. این کیفیت باید به شکلی بالا برود که خانواده با خیال راحت فرزندان خود را به مدارس دولتی بفرستند، نه اینکه نگران باشند درس فرزندانشان در مدارس دولتی ضعیف شود.
همچنین بررسی حواشی مصوبات جدید کنکور این واقعیت را اثبات می کند که دانش آموزانی که در مدارس دولتی درس می‌خوانند، آن‌هایی که واقعا زحمت می‌کشند و به موسسات کنکوری هم دسترسی ندارند، با شیوه کنکوری که داریم حق آن‌ها تا حدی ضایع شده است و اگر بخواهیم حق آن‌هایی که حقیقتا برای تحصیل تلاش می‌کنند و به موسسات کنکوری نمی‌روند که آنجا فقط تست زنی یاد بگیرند نه علم، را ضایع نکنیم، باید مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی را اجرا کنیم.
او در آخر اضافه کرد: لازم است روش کنکور را به قبل از سال ۵۰ برگردانیم؛ در سال ۴۸ سوالات کنکور تستی نبود بلکه به شکل تشریحی بود. ما باید این نوع کنکور را احیا کنیم. در این روش سرآمدان دانش آموزی و استعدادهای برتر نیز در قالب سوالات تشریحی بهتر شناسایی می‌شوند.
