با توجه به چالش های دانش آموزان دوره دوم متوسطه و معلمان با فرآیند آموزش درس ریاضی و با توجه به اهمیت بالایی که این درس برای ورود به دانشگاه دارد، اطلاع از بهترین روش تدریس ریاضی و تکنیک های موثر آموزش ریاضیات دوره دبیرستان هم برای دانش آموزان و هم دبیران این درس بسیار حائز اهمیت است.
فرقی نمی کند در چه رشته ای تحصیلی می کنید، ریاضی در تمام مراحل تحصیل همراه شماست؛ انتخاب رشته تنها بر میزان مباحث تخصصی ریاضی تاثیرگذار است. با توجه به اینکه اغلب دانش آموزان در برقراری ارتباط با مباحث ریاضی با مشکل مواجه هستند و تا جایی که بتوانند از مطالعه این درس فرار می کنند، سختی کار دبیران و اساتید درس ریاضی در مقایسه با دیگران از سختی ها و حساسیت بیشتری برخوردار است.
در این نوشته بهترین روش تدریس ریاضی را با شما به اشتراک می گذاریم؛ اگر دبیر ریاضی هستید این راهکارها می تواند به شما کمک کند، و اگر دانش آموز هستید می توانید با الگو قرار دادن این تکنیک ها بهترین منابع آموزشی ریاضی را انتخاب و تهیه نمایید.
بهترین روش تدریس ریاضی و تکنیک های موثر آموزش ریاضیات دوره دبیرستان
ریاضیات دوره دبیرستان به طور کلی، پیش درآمد و پایه مباحث اصلی ریاضی برای تحصیلات تکمیلی و دانشگاه محسوب می شود. سرفصل هایی که در برنامه ریزی درسی دوره دوم متوسطه ارائه شده مقدمات مهم ترین مباحث کاربردی ریاضیات است که یادگیری و تسلط بر آنها هم برای موفقیت در کنکور و هم برای موفقیت در رشته دانشگاهی ضروری است.
بررسی تجربیات تدریس اساتید ریاضی نشان می دهد، از میان پایه های مختلف تحصیلی به ویژه در دوره متوسطه دوم، تدریس ریاضی دهم در مقایسه با سایر پایه ها سخت تر و مهم تر است. در این پایه، دانش آموزان وارد مقطع تحصیلی جدید شده‌اند، مباحث درسی برای‌شان سخت تر و تخصصی تر است و با توجه به اینکه آموزش ها در پایه های پایین تر اغلب از سطح ضعیفی برخوردار است؛ و از آنجایی که تمام موضوعات ریاضی از پایه به یکدیگر مرتبط و وابسته هستند، از همین رو این ضعف پایه ای دانش آموزان کار تدریس را برای دبیران ریاضی دهم سخت تر می کند.
در تدریس ریاضی دهم، هر جا که نیاز بود اساتید باید مروری بر مباحث مهم پایه های قبل داشته باشند، تا در صورت ضعف دانش آموزان، این موارد برطرف شود و یادگیری ریاضی دهم برای آنها راحت تر و کامل تر شود. از سوی دیگر مواردی که در ریاضیات پایه دهم ارائه می شود، مقدمات مهم ترین مباحث ریاضی است که باید در این پایه به صورت کامل و دقیق آموخته شود تا در پایه های بالاتر دانش آموز به مشکل یادگیری مطالب جدید برنخورد.
در حالت کلی تکنیک های آموزش ریاضی همواره در حال به روزرسانی است و با توجه به پیشرفت تکنولوژی و پررنگ تر شدن نقش رسانه در دنیای امروز، آموزش می تواند شکل جذاب تر و موثرتری در مقایسه با گذشته به خود بگیرد. امروزه دانش آموزان به دلیل ارتباط زیادی با رسانه دارند و گسترش وسعت دید و سطح توقعاتشان، دیگر بر اساس روش های سنتی جذب آموزش نمی شوند. به ویژه درس ریاضی که امکان تصویرسازی ذهنی برای مسائل آن کمتر از دروس کاربردی دیگر است.
از همین رو یکی از وظایف دبیران و اساتید این درس، بروزرسانی تکنیک ها و اصول آموزشی در روش های تدریس ریاضی است؛ تا به کمک این تکنیک ها دانش آموزان را به مشارکت و تلاش بیشتر برای یادگیری ریاضیات ترغیب کنند.
برخی از موثرترین روش ها و تکنیک های موثر تدریس ریاضی که به طور معمول می تواند منجر به افزایش کیفیت آموزش می شود و در نهایت منجر به افزایش میزان علاقه و انگیزه و همچنین بهبود فهم و یادگیری دانش آموزان می شود، عبارتند از:
- برقراری ارتباط مثبت بین دبیر و دانش آموزان:
یکی از مهم ترین مسائلی به ایجاد انگیزه در دانش آموزان کمک می کند، برقراری ارتباط مثبت و علاقه از سوی دبیر است. تحقیقات نشان می دهد دانش آموزان هرچه دبیر درسی را بیشتر دوست داشته باشند، ا اشیاق و علاقه بیشتری به مطالعه و یادگیری درس آن دبیر می پردازند.
برقراری این ارتباط نیازمند مهارت های فردی، اجتماعی و روانشناختی از سوی دبیر است و ضروری است که این ارتباط مثبت در جلسات ابتدایی سال تحصیلی شکل گیرد. در صورت ایجاد این ارتباط عاطفی، پیشرفت آموزشی کلاس درس ریاضی به شکل چشم‌گیری رشد خواهد کرد.
- داشتن طرح درس سالانه و رعایت سرفصل های آموزشی
مشاهده نظم در روند کاری دبیر دانش آموزان را تحت تاثیر قرار می دهد و جدیت دبیر مربوطه موجب می شود تا دانش آموزان نیز به طور جدی تری پیگیر یادگیری درس باشند. ارائه طرح درس مشخص و رعایت سرفصل های آموزشی، رعایت پیوستگی مطالب درسی در طی دوره تحصیلی و اشراف کامل دبیر به مباحث در تدریس ریاضی بسیار حائز اهمیت است.
- استفاده از مثال های واقعی و عملی:
ریاضی درس خشک و غیرقابل لمسی است. در پایه های پایین تر اغلب شیوه تدریس دبیران برای درس ریاضی حفظی است. در نتیجه فهم کامل مباحث برای دانش آموزان سخت بوده است. یکی از روش های موثر تدریس ریاضی استفاده از مثال های واقعی و قابل لمس که در زندگی روزمره دیده می شود، می تواند فهم آنها را راحت تر کرده و ارتباط آنها با موضوعات درسی ریاضی را بهبود بخشد.
- استفاده از تصاویر و نمودارها:
به کاری گیری رسانه و تصویر سازی برای درسی مانند ریاضی باعث جذابیت و فهم راحت تر مباحث می شود؛ بنابراین استفاده از تصاویر و نمودارها برای توضیح مفهوم های ریاضی، می تواند بهبود بخشیدن به توجه و فهم دانش آموزان را تسهیل کند.
- حل مسائل عملی و تمرینات گسترده:
انجام تمرینات عملی و حل مسائل مختلف، می تواند به دانش آموزان کمک کند تا مفاهیم ریاضی را بهتر درک کنند و مهارت های حل مسئله خود را بهبود بخشند.
- ارتباط موضوعات ریاضی با یکدیگر و با علوم دیگر:
ارتباط برقرار کردن بین موضوعات و استفاده از مفاهیم ریاضی قبلی در ارتباط با موضوع جدید، می تواند به فهم و یادگیری دانش آموزان کمک کند. از سوی دیگر، از آنجایی که ریاضیات در علوم مهم دیگری همچون فیزیک، شیمی، آمار، اقتصاد و … به صورت مستقیم کاربرد دارد، طرح ارتباط موضوعی ریاضی با سایر علوم می تواند منجر به ایجاد علاقه و همچنین فهم بهتر مطالب شود. برای مثال مبحث معادلات درجه دو به طور مستقیم در فیزیک و مبحث حرکت شناسی استفاده می شود.
- مشارکت دادن دانش آموزان در امر آموزش:
دانش آموزان زمانی که احساس کنند وظیفه ای به آنها محول شده، انگیزه و در نتیجه تلاش بیشتری از خود نشان می دهند. بنابراین یکی از مهم ترین تکنیک ها و روش های تدریس ریاضی، ایجاد فضای مشارکت دانش آموزان در کلاس درس است. این مشارکت می تواند به صورت شرکت در فرآیند تدریس، مرور مطال، حل تمرین یا تشکیل گروه های درسی باشد.
توجه به این نکات و استفاده از تکنیک های جدید، جذاب و کارآمد می تواند به بهبود تدریس و در نتیجه افزایش میزان یادگیری درس ریاضی کمک کند.
