معرفی رشته مهندسی پلیمر
رشته مهندسی پلیمر از جمله رشته های فنی و مهندسی است که برخلاف کاربرد بسیار زیاد آن در زندگی روزمره ی امروزی، کمتر به آن پرداخته شده است.
در این نوشته به معرفی رشته مهندسی پلیمر، کاربرد آن در زندگی و صنعت، بازار کار، دروس دانشگاهی و ویژگی های رشته می پردازیم.
پلیمرها به دو دسته ی کلی طبیعی و مصنوعی تقسیم می شوند. بسیاری از چیزهایی که در اطراف خود می بینیم به کمک مهندسان پلیمر ساخته می شود.
مهندسی پلیمر یکی از رشته های ریاضی و فیزیک است که در زیر گروه دو کنکور سراسری است. اساس این رشته بر پایه ی علم شیمی و ریاضیات است.
از قبیل لاستیک، پلاستیک، برخی کالاهای پزشکی مانند داندان مصنوعی و لنزهای چشمی از مواد پلیمری ساخته می شوند. در کل می توان گفت مهندسی پلیمر شناخت، طراحی، فرمولاسیون، آنالیز و بررسی خواص فیزیکی و مکانیکی سه ماده ی اصلی لاستیک، پلاستیک و کامپوزیت است.
در واقع مهندسی پلیمر پایه ی بسیاری از صنایع و حتی پزشکی است و دانشی زیربنایی به شمار می رود و وجود چنین دانشی برای پیشرفت یک کشور ضروری است. هدف از ایجاد رشته مهندسی پلیمر تربیت متخصصانی برای بهره برداری در زمینه تولید مواد پلیمر خام و تبدیل مواد پلیمری به پلاستیک، لاستیک، پلیمرهای تقویت شده مواد اسفنجی، رزین، چسب، الیاف مصنوعی و نظایر این ها است.
وظایف مهندس پلیمر
- طراحی و تهیه فرمولاسیون انواع پلیمرها و ساخت آن ها
- طراحی و ساخت فرمولاسیون انواع پوشش های پلیمری
- طراحی و تولید فرمولاسیون انواع مرکب های چاپ
- طراحی و ساخت انواع رزین ها مثل اکریلیک، آمینو، و …
- طراحی و ساخت مواد پلیمری مثل پلاستیک، لاستیک، و …
- آنالیز و بررسی خواص فیزیکی و مکانیکی سه ماده عمده لاستیک، پلاستیک، و کامپوزیت
- مدل سازی، شبیه سازی، و طراحی فرآیندهای پلیمر شدن
- طراحی و تولید پلیمرهای نانو مثل نانو الیاف پلیمری، نانو کامپوزیت ها، نانو روکش ها، و …
- نظارت بر بخش تولید پلیمر ها و کنترل کیفی محصولات پلیمری در کارخانه های تولید پلیمر
واحدهای کارگاه و آزمایشگاه در رشته مهندسی پلیمر اهمیت بسزایی دارد. به همین دلیل دانشجوی این رشته باید قوی بوده و تحمل ساعت‌ها کار در آزمایشگاه را داشته باشد.
دانشجوی گرایش تکنولوژی و علوم رنگ نیز نباید حساس باشد و باید بوی مواد شیمیایی مختلف را تحمل کند و بیماری کوررنگی نیز نداشته باشد تا هنگام ساخت رنگ دچار مشکل نگردد.
در کل یک دانشجوی مهندسی پلیمر لازم است شیمی را بداند تا بتواند پلیمر را بفهمد. همچنین این رشته مثل همه رشته‌های مهندسی نیاز به ریاضیات قوی دارد و بالاخره دانشجوی این رشته باید به زبان انگلیسی مسلط بوده و طریقه استفاده از کامپیوتر را نیز بداند.
بنابراین استفاده از بهترین تدریس شیمی کنکور و بهترین تدریس ریاضی کنکور و تدریس حسابان کنکور برای کسب نتیجه دلخواه و موفقیت در این رشته الزامی است.
حوزه ی فعالیت رشته مهندسی پلیمر بسیار وسیع است و هنوز به مرز اشباع در ایران نرسیده است، به همین دلیل از بازار کار خوبی برخوردار است و با توجه به رشد صنایع احساس نیاز به مهندسان پلیمر رو به فزونی است.
فارغ التحصیلان رشته مهندسی پلیمر حوزه های کاری گوناگونی را پیش رو دارند که می توانند در آن مشغول به کار شوند. مهندسان پلیمر می توانند در صنایع نظامی، پزشکی، کشاورزی، حمل و نقل، بسته بندی، صنایع پلیمر، کارخانه های رنگ سازی و رزین سازی، چسب سازی، صنایع لاستیک و پلاستیک، پتروشیمی، خودروسازی، نساجی، صنایع نفت و گاز، الیاف مصنوعی، کفش سازی، کامپوزیت ها و کاغذسازی پلیمریزاسیون و نانو پلیمر و … مشغول به کار شوند.
علاوه بر صنایع گوناگون، فارغ التحصیلان رشته مهندسی پلیمر در صورت داشتن خلاقیت و مهارت های لازم می توانند در موسسات تحقیقاتی و مراکز تحقیقاتی دانشگاه ها، دفاتر مهندسین مشاور و واحدهای برنامه ریزی صنایع تولید پلیمر، و سایر موسسات و سازمان های دولتی مشغول به کار شوند
همانطور که پیشتر گفته شد، رشته مهندسی پلیمر در زیرگروه دوگروه آزمایشی ریاضی قرار دارد و درس های ریاضی، شیمی و فیزیک مهم ترین درس های تخصصی برای این درس هستند. ضریب دروس اختصاصی کنکور ریاضی بر اساس مصوبه جدید کنکور، برای تمامی زیرگروه ها یکسان و به صورت زیر می باشد:
- ریاضیات با ضریب 12
- فیزیک با ضریب 9
- شیمی با ضریب 7
مهندسی پلیمر در مقطع کارشناسی دارای دو گرایش اصلی است:
مهندسی پلیمر – گرایش صنایع پلیمر:
پلیمرها در صنایع مختلف کاربرد زیادی دارند. در گرایش صنایع مهندسی پلیمر تولید کلیه محصولات پلیمری از قبیل لاستیک، پلاستیک، الاستومر، رزین و سایر مواد مورد نیاز صنعت و موادر پزشکی مانند دندان سازی و … مطرح است
مهندسی پلیمر – گرایش تکنولوژی و علوم رنگ:
در گرایش تکنولوژی و علوم رنگ موضوع مطالعه رنگ ها هستند و با توجه به کاربرد رنگ ها و محل استفاده آن ها، خواص رنگ ها بررسی و مطالعه می شوند. گرایش تکنولوژی و علوم رنگ مهندسی پلیمر به بررسی سنتز مواد رنگ زا (در صنعت نساجی، چاپ و …) و پوشش دهی سطوح مختلف (سطوح فلزی و غیرفلزی) می پردازد.
دروس مشترک گرایش های مهندسی پلیمر:
- ریاضیات عمومی
- فیزیک عمومی
- شیمی عمومی
- برنامه نویسی کامپیوتر
- کارگاه عمومی
- شیمی آلی
- موازنه انرژی و مواد
- ترمودینامیک مهندسی
- شیمی پلیمریزاسیون
- انتقال حرارت
- انتقال جرم
- مکانیک سیالات
- عملیات واحد
- کنترل فرآیندها
- اقتصاد و طرح مهندسی
- نقشه کشی صنعتی
- شیمی فیزیک و آزمایشگاه
- شیمی پلیمر و آزمایشگاه
- شیمی تجزیه
دروس تخصصی گرایش مهندسی صنایع پلیمر:
- شیمی فیزیک پلیمرها و آزمایشگاه
- شیمی و سینتیک پلیمریزاسیون و آزمایشگاه
- وسایل اندازه گیری مشخصات مولکولی پلیمرها و آزمایشگاه
- مهندسی پلاستیک
- کارگاه پلاستیک
- رئولوژی پلیمرها
- اصول مهندسی پلیمریزاسیون
- خواص فیزیکی و مکانیکی پلیمرها و آزمایشگاه
- تکنولوژی و خواص فیزیکی الیاف
- مهندسی الاستومر
- کارگاه الاستومر
- تکنولوژی کامپوزیت ها
- کارگاه کامپوزیت ها
- خواص و کاربرد پلیمرهای طبیعی
دروس تخصصی گرایش تکنولوژی و علوم رنگ:
- آزمایشگاه آنالیز و شناسایی دستگاهی
- آزمایشگاه الکتروشیمی و مهندسی خوردگی
- آزمایشگاه تولید روکش های سطح
- آزمایشگاه تکنولوژی جوهرهای چاپ
- آزمایشگاه دوباره تولید رنگ
- آزمایشگاه شیمی و تکنولوژی مواد رنگ رزی پروتئینی
- آزمایشگاه شیمی و تکنولوژی رنگ رزی طبیعی
- آزمایشگاه شیمی و تکنولوژی مواد رنگ رزی سلولزی
- آزمایشگاه شیمی و تکنولوژی موادرنگ رزی الیاف مصنوعی
- آزمایشگاه کنترل رنگ
- آزمایشگاه کنترل کیفیت روکش های سطح
- آماده سازی سطح و خوردگی
- تکنولوژی تولید پینت
- تکنولوژی تولید الیاف
- تکنولوژی جوهرهای چاپ
- تکنولوژی پودر
- خواص فیزیکی و مکانیکی پلیمرها در صنایع رنگ
- شناسایی و آنالیز دستگاهی
- زبان تخصصی رنگ
- شیمی فیزیک محمل های رنگ شده
- شیمی فیزیک پلیمر و استفاده درصنایع
- شیمی و تکنولوژی موادرنگ رزی ۱
- شیمی و تکنولوژی موادرنگ رزی ۲
- شیمی و تکنولوژی موادرنگ زا
- شیمی و تکنولوژی مواد واسطه
- کنترل رنگ
- شیمی کئوردیناسیون
- صنایع رنگ ومحیط زیست
- مهندسی رزین های صنعتی
- کارگاه مهندسی رزین های صنعتی
- کارگاه تکنولوژی تولید پینت
- کارگاه تکنولوژی چاپ
دروس اختیاری مهندسی صنایع پلیمر
- مدیریت صنعتی
- زبان تخصصی
- مطالب ویژه
- پلیمرها و محیط زیست
- آمار و احتمالات
- شیمی تجزیه
- آزمایشگاه شیمی تجزیه
- آزمایشگاه تکنولوژی و خواص الیاف
اما تاکید همیشگی ما این است که هیچ درسی را حذف نکنید.
فراموش نکنید برای قبولی در بهترین رشته و بهترین دانشگاه باید بهترین باشید.
