فیزیک مهندسی یا مهندسی فیزیک، از رشته های زیرگروه یک کنکور ریاضی است که با تمرکز بر روش علمی به عنوان پایه ای دقیق، به دنبال راه هایی برای طراحی و توسعه راه حل های جدید در مهندسی است.

فیزیک که در انگلیسی به آن physics می گویند در اصل کلمه ای یونانی می باشد که معنای آن “طبیعت” است و اولین بار توسط ارسطو این نام برای این علم انتخاب شد.

فیزیک مهندسی رشته ای برای پیوند فیزیک محض و علوم مهندسی می باشد که پیوند میان این دو رشته سبب پیشرفت های شگفت آور بسیاری در تکنولوژی و تولید علم را در چندین دهه اخیر به ارمغان آورده است.

هدف رشته فیزیک مهندسی تربیت دانشجویانی است که با فراگیری دروس علوم پایه و توانایی کاربردی میان علم و تکنولوژی ارتباط ایجاد کنند.

در حقیقت فیزیک مهندسی مباحث پیشرفته فیزیک کاربردی و هم چنین روش های استفاده آن در صنعت را مورد مطالعه و بررسی قرار می دهد و هدف از این رشته تربیت متخصصانی است که علاوه بر آشنایی با فیزیک و مباحث پیشرفته در این علم با کاربرد های فیزیک نیز آشنا شوند و توانایی مهندسی و ارائه طرح های صنعتی در حوزه فیزیک جدید را به دست آورند.

رشته فیزیک مهندسی در مقطع کارشناسی شامل سه گرایش حالت جامد، پلاسما و لیزر و اپتیک است که متقاضیان هر گرایش پس از گذراندن درس های پایه و اصلی، با توجه به معدل درس های گذرانده شده و ظرفیت و توان علمی هر دانشکده به انتخاب گرایش می‌پردازند.

گرایش حالت جامد:

حالت جامد یکی از گسترده‌ترین شاخه‌های فیزیک مهندسی است. این گرایش درباره چگونگی تشکیل مواد با در نظر گرفتن تمام جزییات حاکم بر طرز قرار گرفتن اتمها بحث می‌کند.

فیزیک حالت جامد، مطالعه مواد جامد یا جامدات، از طریق روش هایی مانند مکانیک کوانتومی، کریستالوگرافی، الکترومغناطیس و متالورژی است.

حالت جامد اجسام را به چهار دسته رسانا، نیمه رسانا، نارسانا و ابررسانا تقسیم میکند. این تقسیم بندی بر اساس میزان مقاومت مواد در عبور جریان الکتریکی از خود صورت میپذیرد.

برخی از دروس تخصصی گرایش حالت جامد عبارتند از فیزیک حالت جامد، نیمه هادی ها، مغناطیس و… .
دروس گرایش مهندسی حالت جامد به رشته های تحصیلی فیزیک و مهندسی الکترونیک نزدیک است.

گرایش پلاسما:

پلاسما یکی از چهار حالت اساسی ماده است و برای اولین بار توسط اریگد لانگمایر شیمیدان در دهه ۱۹۲۰ معرفی شد. بر خلاف سه حالت دیگر جامد، مایع و گاز، پلاسما آزادانه در سطح زمین در شرایط عادی وجود ندارد.

پلاسما تنها می تواند با حرارت دادن یا قرار دادن یک گاز خنثی به یک میدان الکترومغناطیسی شدید به صورت مصنوعی ایجاد شود تا ماده ی گازدار یونیزه به طور گسترده ای از نظر الکتریکی هدایت شود و میدان های الکترومغناطیسی در محدوده ای از رفتار ماده محسوب می شوند.

پلاسما می تواند روی حالت های مختلف ماده مانند جامدات، مایعات و گازها و یا ترکیبی از آنها اثرات متقابل داشته باشد.

برخی از دروس تخصصی گرایش پلاسما عبارتند از پلاسما، کاربرد های پلاسما، سیستم های تولید پلاسما و… .

گرایش لیزر و اپتیک:

دانش اپتیک و لیزر پیشرفت‌های فراوانی در دهه‌های اخیر داشته‌است. با توجه به آینده درخشان و کاربردهای روزافزون آن، تربیت کادر متخصص که آشنا به زیر بناهای نظری و مسلط به مبانی عملی باشند، لازم به نظر می‌رسد.

دوره کارشناسی مهندسی اپتیک و لیزر به منظور آموزش مبانی علمی اپتیک و کاربرد آن در تجهیزات اپتیکی، اپتوالکترونیکی و لیزری تدوین شده‌ است.

در فناوری پیشرفته و به ویژه در صنایع دفاعی، تولید، انتشار و به‌کارگیری نور، آشکارسازی آن در نواحی مختلف بینایی و برهم‌کنش نور با ماده مسائل مهم به‌شمار می‌آیند. در این راستا به متخصصینی که بتوانند همکاری لازم را در طراحی و محاسبات ساخت و نگهداری تجهیزات اپتیکی، اپتو الکترونیکی و لیزری به عهده گیرند، به شدت احساس می‌شود.

در حالت کلی می توان گفت با فیزیک می توان به مطالعه جهان و کائنات پرداخت و فیزیک کاربرد های فراوانی دارد که برخی از این کاربرد‌ها عبارتند از:
• کاربرد فیزیک در فناوری و پزشکی
• کاربرد فیزیک در حمل و نقل
• کاربرد فیزیک در فناوری های آموزشی
• کاربرد فیزیک در صوت و وسایل صوتی