معرفی رشته مهندسی بهداشت حرفه ای و ایمنی کار
مهندسی بهداشت حرفه ای (که با نام کامل مهندسی بهداشت حرفه ای و ایمنی کار) دانشجو پذیرش می کند، جزو آن دسته رشتههایی است که اطلاعات نادرست دربارۀ آن فراوان است. اکثر مواقع این رشته با رشتههایی چون بهداشت عمومی و بهداشت محیط اشتباه گرفته میشود. البته تمامی این رشتهها در حوزۀ علوم بهداشتی قرار میگیرند، اما تفاوتهای زیادی با یکدیگر دارند و هیچکدام نمیتوانند جایگزین دیگری شوند. در این مقاله سعی داریم اطلاعات جامع و کاملی راجع به این رشته برای کنکوریها و حتی دانشجویان جدیدالورود که شناخت کافی از رشتۀ انتخابی خود ندارند ارائه دهیم.
هدف اصلی از ایجاد این رشته، تربیت متخصصانی است که با استفاده از اصول و روشهای مهندسی، به پیشگیری از جراحات و بیماریهای شغلی و حفظ سلامت کارکنان تمامی مشاغل بپردازند. موردی که این که رشته را بسیار جذاب و مهیج کردهاست، ارتباط تنگاتنگ آن با حوزۀ علوم پزشکی و علوم مهندسی میباشد. در واقع مهندسی بهداشت حرفهای و ایمنی کار دو زمینۀ مهندسی و علوم پزشکی را به یکدیگر مرتبط میسازد. هدف اصلی آن مرتبط با علوم پزشکی یعنی پیشگیری از بیماریها و جراحات و حفاظت از جان انسانها است، ولی دستیابی به این هدف از طریق اصول مهندسی میسر میشود.
این رشته را به دو قسمت بهداشت و ایمنی تقسیم میکنند:
موارد بهداشتی محیط کار که با بیماریهای شغلی مرتبط است و به پنج حوزۀ عوامل زیانآور فیزیکی، شیمیایی، ارگونومیک، روانی-اجتماعی و زیستشناختی تقسیم میشود. یک مهندس ایمنی و بهداشت حرفه ای وظیفه دارد این عوامل زیانآور را شناسایی و اندازهگیری کرده و سپس با استفاده از اصول مهندسی به حذف و یا کاهش پیامدهای زیانبار این عوامل بپردازد. موارد ایمنی نیز به طور عمده به حوزههای ایمنی حریق، ایمنی برق، ایمنی ساختوساز، ایمنی ماشینآلات، ایمنی فرایند، ایمنی معدن و… تقسیم میشود.
خوشبختانه با تصویب قانون به کارگیری مسئول ایمنی و بهداشت حرفه ای در کارگاههای بالای ۲۵ نفر کارگر، بازار کار این رشته در حال حاضر از وضعیت مطلوبی برخوردار است. مطمئنا اگر آگهیهای استخدامی را به دقت دنبال کردهباشید، روزانه با تعداد زیادی آگهی استخدام کارشناس HSE برخورد کردهاید.
از جمله موارد تاثیرگذار در بازار کار این رشته، صنعتی بودن شهر مورد نظر است؛ شهرهای صنعتی بازار کار بسیار خوبی دارند و گاها فرد میتواند در دوران دانشجویی نیز به طور پارهوقت در برخی صنایع مشغول به کار شود.
برخی از مشاغل تخصصی این رشته را در ذیل می توانید ببینید:
کارشناس بهداشت حرفهای مراکز بهداشت: یکی از ارکان اصلی مراکز بهداشت هر شهر دپارتمان بهداشت حرفهای است. وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بنابر نیاز هر مرکز بهداشت هر ساله از طریق برگزاری آزمون، اقدام به استخدام فارغالتحصیلان بهداشت حرفهای میکند. یکی از وظایف اصلی کارشناسان بهداشت حرفهای مراکز بهداشت بازرسی از صنایع و کارخانجات است. این بازرسی به این جهت انجام میگیرد که اطمینان حاصل شود تمامی کارخانجات و صنایع از استانداردها و آییننامههای مصوب مرکز سلامت محیط و کار پیروی میکنند.
بازرس کار: بازرس کار فردی است که محیط های کاری و صنایع را از منظر انطباق با قانون کار و آیینهای مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار بررسی میکند. بازرس کار توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی استخدام دولتی میشود.
هنگامی که در سال ۱۳۹۷ عنوان رشته از مهندسی بهداشت حرفهای به مهندسی بهداشت حرفهای و ایمنی کار تغییر یافت، پذیرش از گروه علوم ریاضی و فنی نیز آغاز شد. البته لازم به ذکر است که همچنان بیش از ۸۰% ظرفیت این رشته از گروه علوم تجربی پذیرش میشود.
این رشته در زیر گروه 2 کنکور تجربی قرار میگیرد و همانطور که می دانید در این زیر گروه کلیه دروس دارای ضریب موثر هستند.
اما با توجه به ماهیت میان رشته ای بودن این رشته، دو درس زیست با ضریب 4 و ریاضی با ضریب 3 برای موفقیت در این رشته بسیار حائز اهمیت هستند.
از طرف دیگر دروس عمومی به یک اندازه حائز اهمیت می باشند اما همانطور که بارها اشاره شد، چون غالبا دانش آموزان رشته تجربی از درس عربی گریزان هستند می توان عربی را به عنوان سکوی پرتاب در نظر گرفت.
هیچ درسی را حذف نکنید. تاکید می کنم در کنکور تجربی همه دروس از اهمیت یکسان برخوردارند. حداقل یک درس عمومی و یک درس تخصصی را با مشورت مشاور خود به عنوان درسی که باید 100 بزنید انتخاب کنید.
فراموش نکنید برای اینکه در بهترین رشته و بهترین دانشگاه پذیرفته شوید باید بهترین باشید.