معــرفــی رشته صنــــایع غـــذایی
صنایع غذایی با نام کامل رشته علوم و مهندسی صنایع غذایی، یکی از شاخههای گروه کشاورزی است که هدف اصلی آن، تولید، برداشت و فراوری مواد خام گیاهی و دامی و حفظ کیفیت آنها تا رسیدن به دست مصرفکننده است.
این رشته، سرشار از درسهای حفظی و محاسباتی است که بیشتر آنها با زیست و شیمی مرتبط هستند و با دنیایی از اصطلاحات علمی و اسامی تخصصی سر و کار دارد که ورود به آن، نیازمند داشتن مهارت کافی در زبان انگلیسی است.
در نظر داشته باشید در زمینه صنایع غذایی در مقطع کارشناسی دو عنوان رشته ارائه میشوند و دانشجو میپذیرند. رشته اول، با عنوان علوم و صنایع غذایی که در زیرگروه یک گروه آزمایشی تجربی قرار دارد و پذیرش آن به صورت کشوری است.
و رشته دوم با عنوان علوم و مهندسی صنایع غذایی (کشاورزی) که در زیرگروه ۵ گروه آزمایشی تجربی قرار دارد و پذیرش آن به صورت قطبی است. در این نوشته، ما به معرفی رشته علوم و مهندسی صنایع غذایی (کشاورزی) می پردازیم.
اساس رشته های زیرگروه 5 تجربی بر پایه ریاضیات است که ضریب آن در کنکور 3 است، بنابراین برای قبولی در هریک از رشتههای این زیرگروه، کسب نمره تراز بالا در درس ریاضی از اهمیت ویژهای برخوردار است و درسهای زیست، شیمی و فیزیک، در اولویتهای بعدی قرار دارند.
بر خلاف رشتههایی مثل پزشکی و دندانپزشکی که در زیرگروه یک قرار دارند و درس زمین شناسی، برای آنها ضریب صفر گرفته است، در زیرگروه 5 نمره تراز این درس با ضریب یک تخصصی، محاسبه و در امتیاز نهایی داوطلبان اعمال میشود.
رشته علوم و مهندسی صنایع غذایی، پیشتر، به عنوان یکی از گرایشهای مجموعه مهندسی کشاورزی، شناخته میشد. اما در سالهای اخیر، به صورت یک رشته مستقل دانشگاهی، عرضه میشود.
در مقاطع تحصیلی بالاتر، این رشته، خود به گرایشهای متنوعتری تقسیم میشود که در دانشگاههای وابسته به وزارت علوم و دانشگاههای علوم پزشکی دانشجو میپذیرند.
علاوه بر درسهای پایه و عمومی که تقریبا بین همه رشتهها در مقطع کارشناسی، یکسان هستند، اما برخی از درسهای تخصصی مهم آن عبارتند از: کشاورزی عمومی، دامپروری عمومی، عملیات میکروبیولوژی مواد غذایی، اصول محاسبات صنایع غذایی، شیمی مواد غذایی 1و2، اصول نگهداری مواد غذایی، تجزیه مواد غذایی و …
مهندسان علوم و مهندسی صنایع غذایی، در زمینههای عملیات تبدیل مواد غذایی، نگهداری محصولات کشاورزی، کنترل کیفیت، کمک به طراحی و بهینه سازی خطوط تولید در کارخانهها، هدایت و نظارت مسئولیت فنی واحدهای تولید فرآورده های مختلف غذایی فعالیت می کنند.
زمینههای تخصصی حرفهای فارغ التحصیلان گرایشهای مختلف صنایع غذایی، عبارتند از:
- آشنایی با مبانی علوم پایه، علوم تخصصی شیمی، بیوشیمی و بیوتکنولوژی مواد غذایی
- آشنایی تئوری و عملی با دروس تخصصی فرایندهای تبدیل، نگهداری و بستهبندی مواد غذایی
- طراحی کارخانه و واحدهای فراوری و تبدیل مواد غذایی
- فرمولاسیون و نوآوری در ساخت محصولات جدید، فرآیند و تجهیزات به منظور ایجاد افزایش ارزش افزوده در زنجیره غذایی
- استفاده بهینه از ضایعات کشاورزی و فراوردههای جانبی واحدهای صنایع غذایی.
- افزایش تخصص مهارت در زمینههای ایجاد و بهبود کیفیت ایمنی و سلامت مواد غذایی
- توسعه راههای افزایش ایمنی و سلامت مواد غذایی در زنجیره تولید.
فارغ التحصیلان این رشته اغلب، به عنوان مسئول فنی یا مسئول کنترل کیفی، در کارخانجات صنایع غذایی یا آزمایشگاههای مرتبط با آنها مشغول به کار میشوند.
در نظر داشته باشید، غالب درسهای کلیدی و کاربردی در این رشته، در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری ارائه میشود. بنابراین بدیهی است که فارغ التحصیلان این مقاطع در مقایسه با فارغالتحصیلان مقطع کارشناسی، از شانس بسیار یشتری برای به دست آوردن موقعیتهای شغلی برخوردار هستند.